Apple’a Savaş Suçları İthamı
Apple, Kongo tarafından, tedarik zincirinde çatışma mineralleri kullanarak savaş suçlarını örtbas etmekle suçlandı. Bu iddialar, Fransa ve Belçika’da yapılan suç duyurularıyla resmiyet kazandı.
Apple ve diğer büyük teknoloji şirketleri, uzun zamandır belirli minerallerin (tin, tungsten ve tantalum gibi) kaynağının, şiddet olaylarına karışan grupları desteklediği bölgelerden geldiği konusunda eleştiriliyor. Kongo hükümeti de Apple’a karşı iki adet suç duyurusunda bulundu.
Mineral Takibi ve Sorumluluk
İddialara göre, çatışma mineralleri birçok satış ve sahte şirket aracılığıyla Apple tedarikçilerine ulaşmadan önce aklanıyor. Dava dosyası, Apple’ın direkt olarak bu olaylardan sorumlu olduğunu, işbirliği yaptığını ve Kongo’da gerçekleşen insanlığa karşı suçlar için hesap vermesi gerektiğini öne sürüyor.
Fransa ve Belçika’daki suç duyuruları, çarpışma mineral izleme kuruluşu olan ITSCI tarafından yapılan işlerin yetersizliğine odaklanıyor. Metal sanayisi tarafından finanse edilen bu grup, Kongo ve diğer çatışma bölgelerinden çıkan malzemelerin köle iş gücünden arındırıldığını ve resmi kaynaklardan geldiğini doğruluyor.
Apple’ın Cevapsız Kalan Soruları
Fransa’daki suç duyurusunda, ITSCI’nin güvenilir bir sertifikasyon kaynağı olmadığı iddia ediliyor. Responsible Minerals Initiative (RMI) isimli bir grup, ITSCI’yi bu sebeple eleştiriyor. RMI, 2022 yılında ITSCI’yi güvenilir izleme kuruluşları listesinde kaldırmıştı ve en erken 2026 yılına kadar tekrar geri alınmayacak.
Apple, RMI üyesi olup, 2023 raporunda ITSCI’ye beş kez atıfta bulundu ve bu durum oldukça dikkat çekici.
Fransa’daki dava dosyası, Apple’ın bu bilgileri tamamen görmezden geldiğini ve mineral tedarik zincirlerinde sistematik yanlışlıklar olduğunu belirtiyor. Bu suçlamalar, benzeri olmayan bir şekilde, çoğunlukla Amerikan teknoloji şirketlerine yönelik.
Hukuk Süreci ve Gelecek Beklentileri
Fransız ve Belçikalı mahkemeler, Apple Fransa, Apple Retail Fransa ve Apple Retail Belçika’ya hangi suçlamaların yöneltileceğine karar verecek.
Şu an için büyük teknoloji şirketlerinin savaş suçları ile ilgili daha fazla suçlamanın geleceği öngörülüyor. Apple, doğrudan çatışma mineralleri satın almamakla birlikte, tedarik zinciri üzerinden bu mineralleri kullanıyor ve bu konuda her yıl bir rapor yayımlıyor.
2023 yılında yapılan bir açıklamada, Apple, tedarikçilerinin veya rafinelerinin, çatışma malzemelerini resmi kanallar dışında satan silahlı gruplara mali destek sağlamadığını belirtti.
Apple, 2009 yılından bu yana tedarik zincirinden toplamda 163 tane 3TG (tin, tantalum, tungsten ve altın) rafinerisini çıkarttığını ayrıca, 2021 yılında da 12 tedarikçiyi aynı sebepten işbirliğinden çıkardığını duyurdu.
