Lloyd Shapley Önde gelen Amerikalı matematikçi ve ekonomist Doğum Tarihi: 02.06.1923 Ülke: ABD

Özgeçmiş

Lloyd Stowell Shapley, önemli bir Amerikalı matematikçi ve ekonomisttir. University of California, Los Angeles’ta fahri profesördür. Özellikle oyun teorisi alanında matematiksel ekonomiye önemli katkılarda bulunmuştur. 1940’lardan bu yana, von Neumann ve Morgenstern’in teoriyi tanıttığı ve uygulamalarını sunduğu zamanlardan beri, Lloyd Shapley birçok uzmana göre oyun teorisinin vücut bulmuş halidir.

Lloyd Stowell Shapley, 2 Haziran 1923 tarihinde Massachusetts, Cambridge’de ünlü astronom Harlow Shapley’in oğullarından biri olarak doğmuştur. Harvard’da öğrenciyken 1943’te askere alındı. Çin’in Chengdu şehrinde ABD Hava Kuvvetleri’ne katılan Çavuş Shapley, Bronz Yıldız Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Savaştan sonra Lloyd Harvard’a geri dönerek 1948 yılında Matematik lisans derecesi ile mezun olmuştur.

Non-profit düşünce kuruluşu Rand Corporation’da bir yıl geçirdikten sonra Shapley, doktorasını aldığı Princeton Üniversitesi’ne kaydolmuş ve 1953 yılında mezun olmuştur. Tezi ve diğer çalışmaları, İngiliz ekonomist Francis Ysidro Edgeworth’un fikirlerini sürdürmüştür. Lloyd’ün araştırmaları sayesinde “Shapley vektörü” gibi terimler tanıtılmış ve oyun teorisinde çekirdek çözüm kavramı ortaya çıkmıştır. Derecesini aldıktan sonra Shapley, kısa bir süre Princeton’da kalmaya karar vermiş ve daha sonra 1954-1981 yılları arasında Rand Corporation’da kalmıştır.

1955 yılında Marian Ludolph ile evlenen Shapley’nin Peter ve Christopher adında iki oğlu olmuştur. 1981 yılından itibaren Shapley, Kaliforniya Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapmıştır. İki oyuncu için antagonistik stokastik oyunları ilk inceleyen ve Richard Bellman’ın denklemlerini genelleştiren ilk kişidir. Bu matematikçi ve ekonomistin adı, sadece Shapley vektörü ve stokastik oyunlarla değil, aynı zamanda konveks oyunların boş olmayan çekirdeğe sahip olduğunu ima eden Bondareva-Shapley teoremi ile de doğrudan ilişkilidir.

Lloyd Shapley ve Oyun Teorisi

Shapley ayrıca temel bir etki endeksi olan Shapley-Shubik güç endeksi, bir evlilik eşleştirme algoritması olan Gale-Shapley algoritması, sonsuz oyunlar için genişletilmiş bir Shapley vektörü olan Aumann-Shapley vektörü, Harsanyi-Shapley lemması ve teoremi ve daha fazlası ile ilişkilidir. Shapley’nin R.N. Snow ve Samuel Karlin ile “matris oyunları” üzerindeki erken çalışmaları o kadar kapsamlıydı ki o günden beri bu alana pek bir şey eklenmemiştir. Shapley, yardımcı kuramsal ekonomi konusunda önemli rol oynamış ve Neumann-Morgenstern istikrarlı küme problemi çözümü için temellerin büyük bir kısmını atmıştır. Michael Maschler ve B. Peleg ile “çekirdek ve kernel” ve Robert Aumann ile “atom olmayan oyunlar” ve “uzun vadeli rekabet” üzerine yaptığı işbirlikleri ekonomik teori üzerinde büyük etkiye sahiptir.

Shapley, 1967’den beri Econometric Society, 1974’ten beri American Academy of Arts and Sciences ve 1979’dan beri National Academy of Sciences üyesidir. 2007’den beri American Economic Association’ın fahri üyesidir.