TikTok, Çinli ByteDance şirketine ait bir platform olarak, son dört yıldır ABD’de birçok tartışmaya neden oldu. Kullanıcı verilerinin Çin hükümeti tarafından erişilebileceği endişeleri, Amerikan kullanıcılar arasında belli bir gerilim oluşturdu.
Bu durumun bir yansıması olarak, ABD’deki kullanıcılar sık sık bu gerilimin ortasında kaldı. Bu yılın başlarında, uygulama ABD’de geçici bir kesinti yaşadı ve milyonlarca kullanıcı merak içinde beklemek zorunda kaldı, fakat sorun hızla çözüldü. TikTok, Şubat ayında App Store ve Google Play Store’a geri döndü.
Yatırımcılar Arası Rekabet
Birçok yatırımcı, uygulamanın mülkiyetini elde etmek için birbirleriyle rekabet ediyor. Eğer bir anlaşma gerçekleşirse, platformun ABD pazarındaki değeri büyük bir artışla 60 milyar dolara kadar yükselebilir. Bu değerlendirme, CFRA Research’ın kıdemli başkan yardımcısı Angelo Zino tarafından yapılmıştır.
Uzun görüşmelerin ardından ve Trump yönetimi TikTok yasak tarihini dördüncü kez uzattıktan sonra, önemli bir ilerleme kaydedilmiş gibi gözüküyor. Geçen hafta, Başkan Trump, Çin’in Başkanı Xi’nin TikTok anlaşmasına onay verdiğini duyurdu; bu, bir grup ABD yatırımcısının platforma kontrol sağlamasına olanak tanıyacak.
Kimler TikTok’un Mülkiyetinde Rol Alacak?
Son zamanlarda, ABD ve Çin arasında bir “çerçeve” anlaşması kuruldu ve Oracle, Silver Lake ve Andreessen Horowitz gibi yatırımcıların TikTok’un ABD operasyonlarını yönetmesi için bazı bilgilerin ortaya çıktığı bildiriliyor.
Bu yatırımcıların %80 oranında hisse sahibi olması ve kalan hisselerin Çin tarafında kalması bekleniyor. Yeni kuruluşun yönetim kurulu, ABD üyelerinden oluşacak ve biri ABD hükümeti tarafından atanacak.
Geçen hafta Trump, bir Fox röportajında Rupert Murdoch ve oğlu Lachlan’ın “muhtemelen” bu süreçte yer alacağını ve Oracle’ın üst düzey yöneticisi Larry Ellison ile Dell Teknolojileri CEO’su Michael Dell’in de rol oynayacağını belirtti.
Güvenlik ve Algoritma Yönetimi
Oracle’ın, uygulamanın güvenliği ve emniyet tedbirleriyle ilgilenmesi bekleniyor. Şu an TikTok’a bulut hizmetleri sunan Oracle, kullanıcı verilerini ABD’de yönetiyor. Ayrıca, Oracle’ın daha önce 2020’de TikTok için bir teklif verdiği unutulmamalıdır.
Önerilen anlaşmanın bir parçası olarak, Oracle yeni bir ABD sürümünün algoritmasını kopyalayıp güvence altına alacak. ABD merkezli TikTok sahipleri, algoritmayı ByteDance’ten kiralayacak ve Oracle bunu yeniden eğitecek.
ByteDance, TikTok’un ABD kullanıcılarıyla ilgili bilgiye erişemeyecek ve ABD algoritması üzerinde herhangi bir etkisi olmayacak.
ABD’deki Kullanıcılara Düşenler
TikTok ilişkili raporlara göre, anlaşma tamamlandığında TikTok uygulaması ABD’de kapatılacak ve kullanıcıların yeni bir platforma geçiş yapmaları gerekecek. Ancak bu platformun özellikleri ve orijinal uygulamadan ne gibi farklılıklar taşıyacağı hâlâ belirsizliğini koruyor.
TikTok’un Zorluklarla Dolu Yolculuğu
Bu karmaşık durumu tam olarak anlayabilmek için, TikTok’un ABD hükümetiyle olan çalkantılı ilişkisine dair süreklilik gösteren davalar ve müzakerelerin zaman çizelgesine göz atmak gerekir.
Drama, ilk olarak Ağustos 2020’de Trump’ın ByteDance ile ticari işlemleri yasaklayan bir yürütme emri imzalamasıyla başladı. Bir ay sonra, Trump yönetimi, TikTok’un ABD operasyonlarının bir ABD merkezli şirkete satılmasını zorlamaya çalıştı. Microsoft, Oracle ve Walmart önde gelen adaylar arasında yer aldı. Ancak, bir ABD yargıcı Trump’ın yürütme emrini geçici olarak durdurdu ve TikTok’un yasal savaşı sürerken faaliyetine devam etmesine izin verildi.
Biden yönetimine geçişle birlikte gelişmeler devam etti. Senato, TikTok’a karşı yasayı geçirdi ve Başkan Joe Biden bunu onayladı. Bunun üzerine TikTok, ABD hükümetine karşı bir dava açarak yasak kararının Anayasa’ya aykırı olduğunu savundu ve platformun ABD kullanıcılarının Birinci Değişiklik haklarının ihlal edildiğini öne sürdü. Şirket, sürekli olarak güvenlik tehdidi oluşturduğunu reddetti ve ABD’deki verilerin yerel yasalarla uyumlu olduğunu belirtti.
Günümüze geldiğimizde, Trump’ın önceki tutumuna göre fikir değiştirdiği ve ByteDance ile bir ABD şirketinin eşit ortaklık (50-50) kurmaya çalıştığı anlaşılmaktadır.
Birçok grup bu mülkiyet için yarışıyor; The People’s Bid for TikTok adında, Project Liberty’nin kurucusu Frank McCourt tarafından organize edilen bir konsorsiyum, yatırım firması Guggenheim Securities ve hukuk firması Kirkland & Ellis’in desteğine sahip. Reddit kurucu ortağı Alexis Ohanian, TV kişiliği ve yatırımcı Kevin O’Leary, WWW’nin mucidi Tim Berners-Lee ve kıdemli araştırmacı David Clark bu gruba destek veren kişiler arasında yer alıyor.
Başka bir grup olarak, American Investor Consortium adını taşıyan ve Employer.com kurucusu Jesse Tinsley tarafından yönetilen grup, Roblox kurucu ortağı David Baszucki, Anchorage Digital’in kurucu ortağı Nathan McCauley ve ünlü YouTuber MrBeast’i içermektedir.
Rekabet eden daha birçok isim arasında Amazon, AppLovin, Microsoft ve Walmart da bulunmaktadır.
Haberin güncellenmiş hali yukarıda belirtilmiştir.