Abu Ma’shar Al-Balkhi (787-886 CE), ünlü bir İranlı matematikçi, astronom ve astrologdu. Avrupa’da Albumasar olarak bilinen Abu Ma’shar, astroloji dünyasında kalıcı bir iz bıraktı.
Erken Hayatı ve Eğitimi
Balkh, İran’da doğan Abu Ma’shar, genç yaşta entelektüel ilgiyi takip etti. Hindistan’a giderek Hint astronomisini öğrendi ve astroloji becerilerini geliştirdi.
Önemli Eserleri
Abu Ma’shar, şu etkili eserleri kaleme almıştır:
- Zij al-Kabir (Büyük Astronomik Tablolar)
- Zij al-Miadii wa al-Daqiq (Hassas Kesimler için Astronomik Tablolar)
- Kitab Hay’at al-Falak al-Kabiira (Gökyüzünün Küresel Formu ve Yükselişinin Değişimleri Üzerine Kitap)
- Kitab Tashih al-A’mal ba al-Kawkab al-Ithna Ashar (On İki Lümenli Cisimler İçin Göksel Hesapların Düzeltimi Üzerine Kitap)
- Introductorium in Astronmiam (Astronomiye Giriş), “Kitab al-mudkhal al-kabir ila ‘ilm ahkam an-nujjum” (Yıldızlar Bilimi Girişi) adlı eserin Latince çevirisidir.
Avrupa Astrolojisi Üzerindeki Etkisi
Abu Ma’shar’ın “Introductorium in Astronmiam” eseri, Avrupa’da astrolojinin ilk kapsamlı açıklamasıydı. Batılı bilim insanlarını astrolojik kehanetin karmaşık kavramlarıyla tanıştırdı.
Hermetizm ve Sinkretizm
Abu Ma’shar’ın çalışmaları, Helenistik bir dinî ve felsefî gelenek olan Hermetizm’in etkisini yansıttı. Sabeen Hermetizm, İran tarihçiliği, İslam, Yunan bilimi ve Mezopotamya astrolojisinin unsurlarını astrolojik sistemine birleştirdi.
Hz. İdris’in Tanımlanması
Abu Ma’shar, eski peygamber İdris’i Enoh ve Hermes Trismegistus ile özdeşleştirmeyi önerdi. Bu, Hermetizm ve Batı alkimyasındaki önemli bir figürdür.
Astrolojik Başarı
Astroloji uygulayıcısı olarak, Abu Ma’shar Orta Doğu’da büyük başarı elde etti. Hindistan, İran, Arabistan ve Mısır’daki hükümdarlara astrolojik rehberlik ve kehanetler sağladı.
Ortaçağ Astrolojik Hagiografisi
Abu Ma’shar’ın hayatı ve öğretileri, öğrencisi Abu Sa’id Shadhan tarafından “Memorabilia” adlı eserde kaydedildi. Bu eser, Ortaçağ bilginlerine “Abu Ma’shar’ın Sadan’ın Anlatımındaki” olarak bilinen Abu Ma’shar’ı her konuda bilgili bir bilge olarak tanıttı.
Yazarlık ve Atıf
Abu Ma’shar, “Yılların Dönüşlerinin ve Doğumların Kehaneti” eserini atfeden kişi olarak bilinse de, bu metin aslında onun çağdaşı olan al-Kindi’nin eseridir.