Aleksander Vostokov

Ünlü Filolog

Doğum Tarihi: 27.03.1781

Ülke: Almanya

Aleksander Vostokov – Ünlü Filolog

Aleksander Khristoforovich Vostokov, 16 Mart 1781’de Arensburg’da, Saaremaa adasında, Almanca konuşan Ostenek ailesinde doğdu. İlk başta Almanca konuşsa da yedi yaşındayken Rusça bilmeye başladı ve garnizondaki Çavuş Saveliy’in masallarını dinliyordu.

Eğitim ve Erken Kariyer

Vostokov, St. Petersburg Asil Arsa Kolordusu’na girdi ve tamamen Rusça konuşmaya başladı. On üç yaşına geldiğinde, on üç yıldır şiir yazıyor olmasına rağmen, kekemeliği onu engelliyordu. Bu nedenle, 1794’te Fransızca öğrendiği Sanat Akademisi’ne geçti. Eğitimini tamamladıktan sonra üç yıl boyunca bursiyer olarak geçirdi, ancak sanata ilgisi yoktu. Edebi ve bilimsel çalışmaları ilk kez, 1801 yılında üye olduğu “Sevdalılar Derneği” dergilerinde görülmeye başladı. Şiirleri “Lirik Denemeler” adı altında toplandı ve yayınlandı (St. Petersburg, 1805-1806; 1821’de tekrar yayınlandı). Bu şiirler sanatsal açıdan zayıftı, ancak fikirlerden yoksun değillerdi ve zaman zaman ilham gösteriyorlardı. Özellikle, Vostokov klasik şiirde kullanılan uyak türünü başarısız bir şekilde denedi. Eleştirel makaleleri, dernekte sansör olarak hizmet verdiği için önem taşımıyordu, sadece belirli ifadelerin doğruluğu veya yanlışlığı üzerinde duruyordu. Yasama taslak komisyonunda, Halk Kütüphanesi’nde ve Ruhani İşler Departmanı’nda hizmet etti.

Slavistik Çalışmalara Katkıları

1803 yılında Vostokov, Eski Rusça ve Kilise Slavcası dillerini çalışmaya başladı. 1810 yılına gelindiğinde, “Rus Hakkı,” “Vladimir Monomah’ın Öğretileri,” “İgor’un Seferi Hikayesi,” “Svyatoslav’ın 1076 Koleksiyonu” gibi önemli eserlerde iyi bir seviyeye ulaşmıştı. 1810 yılında, Dobrovsky’nin Schlezer’in Eski Kilise Slavcası diline ilişkin notlarının çevirisini, kendi açıklamalarıyla birlikte sundu. 1808 yılında, Johann Born’un “Rus Dilbilgisi Kılavuzu”na birkaç not ekledi; bu notlar, dilbilimsel gerçekleri keskin gözlemleme ve doğru betimleme becerisini ortaya koyuyordu. Rusça vezin üzerine kaleme aldığı “Rusça Vezin Üzerine Bir Deneme” adlı makalesi 1812’de St. Petersburg Habercisinde yayımlandı ve 1817’de ayrı bir yayın olarak basıldı. Bu çalışmada Vostokov, halk edebiyatındaki ritim ve vurgu düzenlemelerini ilk kez doğru bir şekilde belirledi. 1820 yılında, “Bir Dilbilim Olarak Slav Dili İçin Giriş Niteliğindeki Bir Çalışma” adlı son derece etkili eseri, “Moskova Üniversitesi Rus Edebiyatı Sevdalıları Derneği Eserleri,” Cilt XVII içinde yayımlandı. Bu çalışmada, Vostokov Kilise Slavcası dil anıtlarının kronolojik konumunu belirledi, bu dilin Eski Rusça’dan ayrıldığını, burun ve sessiz harfli ünlülerin önemini, sert ünsüzlerden sonra geniş ünlülerin kullanımını, Polonya’da burun ünlülerin varlığını, sıfat eklerinin oluşumunu açıkladı ve gerundların yokluğunu ve belli bir durumu ifade eden supin formun varlığını, bunu da “elde etme eğilimi” olarak adlandırdı. Bu buluşlar, sadece Rus bilim insanları için değil, Avrupalı dil bilimciler için de çığır açıcıydı. “Elde etme eğilimi,” supin olarak Dobrovsky tarafından daha önce not edilmişti. Ancak, Dobrovsky, “Institutiones Linguae Slavicae Dialecti Veteris”i yayımlamayı Vostokov’un eserini okuduktan sonra bırakmayı düşünmüş, fakat Kopitar’ın ikna etmesiyle vazgeç