 |
John Dunstableİngiliz besteci, müzik teorisyeni ve bilim insanı.
Ülke:
 |
İçindekiler:
Hayatı ve Kariyeri
John Dunstable, İngiliz besteci, müzik teorisyeni ve bilim insanı, muhtemelen Dunstable, Bedfordshire’da doğmuştur. Doğum tarihi bilinmemekle birlikte, en eski korunmuş eserlerinden (1410-1420) tahmin edilmektedir.
Dunstable’ın hayatı spekülasyonlarla doludur. Dük of Bedford için (Kral Henry V’in kardeşi) 1427’den önce muhtemelen saray müzisyeni olarak hizmet etmiş olabilir, bu da onu Dük’ün naip olduğu dönemde (1423-1429) Fransa’da zaman geçirmesine yol açmış olabilir. 1427-1436 yılları arasında Kral Henry IV’ün ikinci eşi Joan of Navarre’nin sarayıyla ilişkilendirilmiştir.
Dunstable, 1436’da Normandi, Cambridgeshire, Essex ve Londra’da mülklere sahipti. 1438’de Humphrey, Gloucester Dükü’ne hizmet etmeye başladı. Özellikle, zamanının birçok bestecisinin aksine, Dunstable rahip değildi ve evli olabilir.
Dunstable, astronomi ve matematik konularına ilgi gösterdi. Eserlerinde “göksel cisimlerin yasaları üzerine çalışmalar” hakkında bahsedilmektedir. St. Stephen Walbrook kilisesine gömüldü, burada 17. yüzyılın başlarında bir anıt dikilmiştir. Kilise, 1666 Büyük Yangını’ndan sonra yeniden inşa edilmiştir ve anıt 1904’te restore edilmiştir. Ona, “müziğin ışığı ve şanı” olarak hitap edildi.
Müziğe Katkıları
Dunstable, Ortaçağ müziğini Rönesans polifonisiyle birleştirmede kilit bir rol oynamıştır. 16. yüzyılda, polifoninin “icatçısı” olarak tanınmıştır. Ancak, bu bir yanılgıdır çünkü polifonik ilke zaten halk müziğinde belirgindi. Yine de, Dunstable’ın katkıları koro sesini rafine ederek dolgunluk, doğallık, güç ve parlaklık getirmiştir.
Bedford Dükü’nün şapeliyle zaman geçirirken, Dunstable, Cambrai’yi ziyaret etmiş olabilir ve Guillaume Dufay ve Gilles Binchois’u etkilemiş olabilir. Ünlü Fransız şair Martin le Franc, Dunstable’ın “contenance angloise” (İngiliz tarzı) adlı tarzının müziklerine etki ettiğini kabul etmiştir. Bu tarz muhtemelen fauxbourdon’un kullanımına ve üçüncü ve altıncı perdelere vurgu yapmış olabilir.
Dunstable, polifonide birlik arayışındaydı ve “özgür” seslerde kullanılan melodi malzemesini çan tonuna benzer şekilde kullandı. Müzikal ritmin metne uyduğu deklamatorik muhite öncülük etmiştir.
Mirası
Yaklaşık 50 eseri günümüze ulaşmıştır. Bazı eserler ona kesin kanıt olmaksızın atfedilebilir. Besteleri arasında iki tam messe (“Rex seculorum” ve “Da gaudiorum premia”), messe bölümleri (örneğin Kyrie-Gloria veya Sanctus-Agnus dei gibi eşleştirilmiş bölümler), yaklaşık 12 motet (özellikle ünlü “Veni creator Spiritus”, “Quam pulcra es” ve “Nasciens mater virgo”), litürjik çalışmalar ve dünyasal şarkılar (en çok beğenileni “O rosa bella”) bulunmaktadır.
Dunstable’ın müziği üç sesli yapı, tüm seslerde melodik zenginlik ve melodik gelişimde düşünsel bir nitelik ile karakterize edilir. Messe’lerinde geleneksel Gregorian melodiye, genellikle tenor veya üst sesle olmak üzere çan tonu olarak yer vermiştir. Polifonik bestecilik ustası olarak, isoritm (motetlerde), taklit ve ters yöntemler gibi incelikli ve çeşitli teknikler kullanmıştır.