 |
Lucien TesniereFransız Dilbilimci
Doğum Tarihi: 13.05.1893
Ülke:  |
İçindekiler:
Lucien Tesnière’nin Biyografisi
Lucien Tesnière (1893–1954), Fransız bir dilbilimciydi. 13 Mayıs 1893 tarihinde Mon-Saint-Enene’de doğdu. 1914 yılında Sorbonne’da eğitimini tamamladı ve 1913 yılında Almanya’da A. Leskien ve K. Brugmann’ın derslerini takip etti. 1921-1924 yılları arasında Yugoslavya’da Ljubljana’da Fransızca öğretmenliği yaptı. 1924-1937 yılları arasında Strasbourg’da Slav dilleri profesörü olarak görev yaptı ve 1937-1954 yılları arasında Montpellier’de karşılaştırmalı-tarihî ve genel dilbilim profesörü olarak çalıştı. Tesnière, 6 Aralık 1954 tarihinde Montpellier’de vefat etti.
Katkıları
Tesnière’nin yaşamı boyunca yayımladığı eserlerin çoğu Slav dillerine adanmıştı, bunlar arasında “Petite grammaire russe” (1934) ve Rusça-Fransızca sözlük de yer almaktaydı. Hayatının son iki dekâdında, Tesnière ölümünden sonra 1959 yılında yayımlanan “Structural Syntax Elements” (Lments de syntaxe structurale) adlı kapsamlı bir çalışmaya odaklandı. Ona göre, sözdizimi dilin bir seviyesi olarak, unsurların lineer yüzey düzeni ile anlamsal seviye arasında bir ara seviye olarak nitelendirilmeliydi. Tesnière’nin sözdizimindeki merkezi konsept “sözdizimsel bağımlılık”tı ve bu, kelimeler arasındaki ilişkiyi tanımlıyordu. Tesnière zamanında alışılmadık olan ancak sonradan geniş çapta kabul gören, yargıcın bir cümledeki merkezi olarak kabul edilmesi fikrini formüle etmiştir. Ona göre, “fiil düğümü” yargıç (“fiil”), “ekipman” adı verilen zorunlu bağımlı unsurlar ve “çevrimsel” adı verilen isteğe bağlı bağımlı unsurlardan oluşur. Farklı fiiller farklı sayılarda ekipman alabilir ve bir fiilin ekipman alabilme kabiliyetine “valans” denir, bu terim kimya terminolojisinden gelmektedir. Tesnière, sözdizimini tanımlamak için “bağımlılık ağacı” adını verdiği özel bir metalen dil önerdi. Kitabında ayrıca dilbilimsel tipolojiyi, dillerdeki kelime sıralama kalıplarına dayalı bir varyantla sundu. Dil öğretimi uygulayıcısı olarak, Tesnière öğrencilere sözdizimsel analiz tekniklerini öğretmenin önemine vurgu yaptı, bu da iletişimsel yaklaşıma keskin bir karşıtlık oluşturuyordu.
