Motl-Garsh Saktsier

Beserabyalı Yahudi şair ve oyun yazarı.

İçindekiler

1. Çocukluk ve Eğitim
2. Edebiyat Dünyasına Adım ve Erken Kariyeri
3. Yung-Rumanye Grubu ile İşbirliği
4. Hapishane ve Zorunlu Çalışma
5. Tiyatro ve Sinema Çalışmaları
6. Yeniden Tutuklanma ve Toplama Kampları
7. Rehabilitasyon ve Son Kariyeri
8. İsrail’e Göç
9. Miras

Çocukluk ve Eğitim

Motl Saktsier, 1896 yılında Besarabya’daki Leovo kasabasında doğmuştur. Terzi bir ailenin çocuğu olan Saktsier, hem laik hem de dini okullarda eğitim almıştır.

Edebiyat Dünyasına Adım ve Erken Kariyeri

1920’lerde Saktsier, Romanya’nın Bükreş şehrine taşınmış ve Yidiş dergilerinde şiirler yayınlamıştır. Erken dönem eserleri ünlü Yidiş yazarı E. Steinbarg tarafından övgüyle karşılanmıştır.

Yung-Rumanye Grubu ile İşbirliği

1931’de Bükreş’e geri dönen Saktsier, Besarabya Yahudi yazarlarının bir araya geldiği “Yung-Rumanye” (Genç Romanya) grubunun aktif bir üyesi olmuştur. “Shoybm” (Pencereler) adlı dergiye katkıda bulunmuştur.

Hapishane ve Zorunlu Çalışma

1934’te Saktsier, siyasi yazılarından dolayı tutuklanmış ve hapis cezası almıştır. 1937’de serbest bırakılmış ancak eserleri sansürlenmiştir.

Tiyatro ve Sinema Çalışmaları

Tutuklanmasının ardından Moldavya Devlet Yahudi Tiyatrosu’nun kurulmasında önemli bir rol oynamıştır. Yazdığı “Royte Pomerantzn” (Kırmızı Portakallar) dahil birçok başarılı oyunun yazarı olmuştur.

Yeniden Tutuklanma ve Toplama Kampları

1949’da Saktsier, on yıl hapis cezasına çarptırılmış ve Sibirya’ya gönderilmiştir. Bir roman olan “Yidishe Shnayders” (Yahudi Terziler) yazmış ancak eseri daha sonra el konulmuş ve yok edilmiştir.

Rehabilitasyon ve Son Kariyeri

1954’te serbest bırakılan Saktsier, Kishinev’e dönmüş ve çeşitli tiyatro toplulukları için yönetmenlik yapmıştır. Yidiş şiirleri Rusça ve diğer dillere çevrilmiştir.

İsrail’e Göç

1972’de İsrail’e göç izni alan Saktsier, Kudüs’e yerleşmiş ve “Di Golden Keyt” (Altın Zincir) gibi dergilere katkıda bulunmuştur. Son dönem şiir koleksiyonları arasında “Mit Farbotenem Blayer” (Yasaklı Kalemle) ve “Toybm Af Antene” (Antendeki Güvercinler) bulunmaktadır.

Miras

Motl Saktsier, 1986’da vefat etmiştir. Besarabya ve ötesindeki Yahudi yaşamının karmaşıklıklarını yansıtan önemli bir Yidiş şairi ve oyun yazarı olarak anılmaktadır. Eserleri birçok dile çevrilmiş ve dünya genelinde okuyucular tarafından takdir edilmektedir.