Pio Baroja -i-Nessiİspanyol Romancı
Doğum Tarihi: 28.12.1872
Ülke: |
İçindekiler:
- Erken Dönem ve Etkiler
- Edebi Kariyer ve Çıkış
- Varlık Felsefesi ve Toplumsal Eleştiri
- “El Arbol de la ciencia” Analizi
- Son Yıllar ve Miras
Erken Dönem ve Etkiler
Pio Baroja y Nessi, 28 Aralık 1872’de Bask sınır kasabası Vera del Bidasoa’da doğdu. Miguel de Unamuno ve Ramiro de Maeztu gibi, o da bir Bask’tı. 1872’den 1879’a kadar San Sebastián’da yaşayan Baroja’nın ilk canlı hatırası, şehrin Carlistler tarafından bombardımana tutulmasıydı. 1895 yılında Rus ve Fransız yazarlar hakkında birkaç makale yayımladı. 1897’de “Germinal” dergisi, kısa hikayesi “Bondad oculta”yı yayımladı. İlk kitabı “Vidas sombrías” ise 1900 yılında yayımlandı.
Edebi Kariyer ve Çıkış
Ekim 1901’de, Baroja dostu Azorín ile birlikte “Juventud” adlı bir dergi çıkardı. Dergide Unamuno, Costa ve Giner gibi isimler de yazılarını yayımladı. Derginin yayımı sona erdikten sonra Baroja, ilk romanı olan “Aventuras, Intentos y mistificaciones de Silvestre Paradox”‘u yayımladığı günlük gazete “El Globo”ya geçti. Ancak gerçek yazı kariyeri, 1902 yılında çalışması “Camino de Perfección”‘ın yayımlanmasıyla başladı.
Varlık Felsefesi ve Toplumsal Eleştiri
“98 Kuşağı” üyelerinden biri olan Baroja, gençlik inançlarının çöküşünü yaşadı. Bu durum, gençlik yıllarını anlatan ünlü kitabı “El Arbol de la ciencia”‘de açıkça ortaya çıktı. Hayatı boyunca agnostik kalan Baroja, bu durumun dini bir inancı olmadığı anlamına geldiğini belirtti. Baroja, insanların tam olarak anlayamayacakları ama onları en çok ilgilendiren soruların da olduğunu kabul etti. Genç Baroja, yaşamın doğasının acı olduğunu düşünüyor ve acının entelektüel bilinçle orantılı olduğuna inanıyordu. Eylemin yalnızca acıyı artırdığını savundu. Eski yaşında ise yaşamın ne anlamı ne de amacı olduğunu ifade etti.
“Vidas sombrías”, insanların vahşetinden ve toplumun adaletsizliğinden kaynaklanan derin bir hayal kırıklığı ve acı dolu bir içgörüyle doludur. Baroja, eserlerinde İspanya’yı bir devlet veya ülke olarak değil, insan doğasının bir tezahürü olarak görüyordu. Belki de bu nedenle, Azorín gibi, anarşizme en çok meyilli olan Baroja, ama onun ütopik olduğunu kabul etti. Her bireyin özgürlüğü, etik ve ahlakla sınırlı olmakla birlikte, otorite ve devlet tarafından belirlenmez, ancak her bir kişinin ruhunda doğar ve şekillenir.
“El Arbol de la ciencia” Analizi
1911 yılında, Baroja’nın “El Arbol de la ciencia” adlı kitabı yayımlandı ve felsefi sorgulamalarından bazılarını özetledi. Baş karakter Andrés Hurtado, zihinsel ve ahlaki şoklar yaşar. Kitap, onun içsel evriminin toplumsal ve toplumsal çalkantılar arka planında derin bir analizidir. Ailesini bir örnek olarak kullanarak Baroja, İspanya’nın orta sınıfının ahlaki ve ideolojik krizini tasvir eder. Kitap aynı zamanda İspanya’nın on dokuzuncu ve yirminci yüzyılın başındaki toplumsal oluşumlarını kapsamlı bir şekilde analiz eder ve Baroja’nın eleştirisi, işçileri de kapsar.
Son Yıllar ve Miras
Birinci Dünya Savaşı sırasında Baroja, önde gelen bir “Alman hayranı”ydı. Daha sonra, Ortega y Gasset’le dost oldu ve sanat üzerine yaptıkları tartışmalar, Ortega y Gasset’in ünlü eseri “Sanatın Deşumanlaştırılması”na (1925) yol açtı. 1926-27 yıllarında Baroja, Almanya ve Danimarka’ya seyahat etti ve izlenimlerini “Agonías de nuestro tiempo” adlı üçlemede topladı. Diktatörlüğü reddetti ve Cumhuriyet’ten uzak durdu, ve “La Dama errante” ve “El Arbol de la Ciencia” eserleriyle iç savaşı öngördü. 1934 yılında Bilimler Kraliyet Akademisi üyesi oldu. İç Savaş sırasında tutuklandı ve serbest bırakıldıktan sonra, Fransa’da dört yıl sürgünde kaldı, ancak Paris’in Alman işgali üzerine İspanya’ya döndü. Orada, yoğun bir şekilde yazmaya devam etti ve bu yıllarının anıları “Aquí, París” kitabında yer alıyor.
30 Ekim 1956 tarihinde Baroja yaşamını yitirdi. İspanyol ve dünya edebiyatı için, Baroja, eserlerinde insan varoluşunun güçlü ve karamsar bir vizyonunu yaratan bir yazar olarak tanındı, hayatın anlamını arama ve kurulu düzeni sürekli sorgulama üzerine işledi.