Rafiq Tagi Kimdir?
Rafiq Tagi, Azerbaycanlı bir yazar, gazeteci ve doktordur. 1950 yılında Bakü’de doğan Tagi, eğitimini Azerbaycan Devlet Tıp Üniversitesi’nde aldı. Daha sonra Moskova Sechenov Tıp Enstitüsü’nde tıp eğitimine devam etti. Kariyeri boyunca Azerbaycan ve Rusya’da doktor olarak çalıştı, Azerbaycan’da bir köy hastanesinde başhekimlik yaptı ve Moskova’da bir acil istasyonda çalıştı. 1990 yılında Baku’ye dönerek şehrin acil istasyonunda çalışmaya başladı.
Rafiq Tagi’nin Yazıları ve Tartışmaları
Tagi genç yaşta şiir ve hikayeler yazmaya başladı. İlk hikayesi 1977’de yayımlandı ve 1980’lerin ortalarında eserleri Rusça olarak ilk kez “Druzhba Narodov” dergisinde yayımlandı. Tagi’nin altı kitabı yayımlandı ve birçok şiir, hikaye, deneme, makale ve skitse kaleme aldı.
1980’lerin sonlarında Rafiq Tagi, Azerbaycan Yazarlar Birliği’ne kabul edildi. Ancak 2004’te Azerbaycanlı şiir klasiklerinden Samed Vurgun hakkında yazdığı eleştirel bir makaleden dolayı birliğinden ihraç edildi. Yazıları orijinal tarzıyla dikkat çekti ve genellikle tartışmalara yol açtı.
İslam’a Yönelik Eleştiriler ve Sonu
Kasım 2006’da Tagi’nin “Avrupa ve Biz” adlı makalesi, İslam’a eleştirel yaklaşımlar içeriyordu. Makale, Avrupa basınında Hz. Muhammed’in karikatürlerinin yayımlanması ve Müslümanlar tarafından yapılan protestolarla etkilenmişti. Makale, İslam’ı Avrupa değerleriyle karşılaştırdı ve dini insanlar arasında düşmanlık kışkırtmakla eleştirdi.
Makalenin yayımlanması bir skandala yol açtı ve protestocular yazar Rafiq Tagi’ye ve “Senet” gazetesinin editörüne karşı intikam çağrısında bulundular. Tagi ve gazete editörü din ayrımcılığı kışkırtmak suçlamasıyla tutuklandı ve daha sonra cezaevinde hüküm giydi. Ancak, 2007 yılı sonunda Azerbaycan Cumhurbaşkanı tarafından affedildiler.
Son ve Ardında Bıraktıkları
19 Kasım 2011’de Rafiq Tagi, evine dönerken saldırıya uğradı ve defalarca bıçaklandı. Hastaneye kaldırılan Tagi, birkaç ameliyat geçirdi. Durumu başlangıçta stabilize olsa da 23 Kasım’da ani bir şekilde kötüleşti ve yoğun bakıma sevk edilirken hayatını kaybetti. Saldırının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, Tagi’nin geçmişte İslam’a yönelik eleştirel yazıları ya da İran teokrasisini eleştiren son yayınıyla ilişkili olabileceği spekülasyonları yapıldı.
Rafiq Tagi’nin ölümü, ifade özgürlüğüne yapılmış bir saldırı olarak geniş çapta kınandı. Olay, dini aşırılıklar ve görüşlerini ifade eden gazetecileri ve yazarları korumanın önemine dair tartışmalara neden oldu. Cinayet soruşturması henüz önemli sonuçlar vermedi ve Azerbaycan edebiyatı ve gazeteciliği tarihinde trajik bir olay olarak kaldı.
