Abdus SalamPakistanlı teorik fizikçi, 1979 Nobel Fizik Ödülü sahibi
Doğum Tarihi: 29.01.1926
Ülke: Pakistan |
İçindekiler:
- Abdus Salam Biyografisi
- Kuvvetlerin Birleştirilmiş Teorisi
- Parçacık Fiziğine Katkıları
- Son Kariyeri ve Ödüller
Abdus Salam Biyografisi
Pakistanlı teorik fizikçi Abdus Salam, Jhang adlı kırsal bir kasabada doğmuştur. Babası Mohammad Hussain, ilçe eğitim departmanında memurdu. Salam, Lahor’daki Hükümet Koleji, Punjab Üniversitesi’nde eğitim gördü ve 1946 yılında Lisans diplomasını aldı. Daha sonra Cambridge Üniversitesi’nde St. John’s Koleji’ne özel bir bursla kabul edildi ve 1949 yılında Matematik ve Fizik alanında Birinci Sınıf Onur derecesi ile Yüksek Lisans diplomasını aldı. Cambridge’de kalarak Cavendish Laboratuvarı’nda teorik fizik alanında doktora tezi savundu ve 1952 yılında mezun oldu. Salam’ın tezi uluslararası fizik camiasından ilgi gördü. 1951 yılında Salam, Matematik profesörü olarak Hükümet Koleji’ne atandı. Başlangıçta, Pakistan’da teorik fizikçiler okulu kurmayı planlıyordu, ancak Avrupa’daki önde gelen araştırma merkezlerinden çok uzakta yaşayarak başarılı bir şekilde teorik fizik yapamayacağını fark etti ve 1954 yılında Cambridge’e geri döndü. 1957’den beri Salam, Londra’daki Imperial College’da teorik fizik profesörlüğü yapmaktadır. Aynı zamanda 1964 yılında gelişmekte olan ülkelerden bilim insanlarının çalışmalarını teşvik etmek amacıyla kurulan Trieste’deki Uluslararası Teorik Fizik Merkezi’nin direktörlüğünü yapmaktadır.
Kuvvetlerin Birleştirilmiş Teorisi
1950’lerin ortalarında Salam, doğada gözlemlenen tüm kuvvetlerin birleştirilmiş bir teorisini geliştirmeye çalıştı. 1870’lerde, İskoç matematikçi ve fizikçi James Clerk Maxwell, elektriklemanyetizmayı birleştiren, ikisini tek etkileşime indirgeyen birleşik bir teori oluşturmuştu – elektromanyetizma. Bundan sonra, fizikçiler elektromanyetizmayı değil sadece yerçekimini değil, aynı zamanda güçlü ve zayıf etkileşimleri de içeren bir teori inşa etmeye çalıştı (güçlü etkileşim atomun çekirdeğini oluşturan protonları ve nötronları bir arada tutar; zayıf etkileşim ise onları ittirir). Güçlü ve zayıf etkileşimler daha önce bilinen kuvvetlerden oldukça farklıdır. Zira yerçekimi ve elektromanyetizmanın sınırsız menzili vardır, güçlü etkileşim yalnızca bir atom çekirdeğinin boyutunu aşmayan mesafelerde etkilidir ve zayıf etkileşim bile daha küçük mesafelerde hissedilir. Salam, Sheldon L. Glashow ve Steven Weinberg’e Nobel Ödülü’nü kazandıran yeni teorik fikirleriyle elektromanyetizmayı ve zayıf etkileşimi tek bir ‘elektrozayıf’ etkileşim olarak sunan bir teori inşa etmeyi başardı.
Parçacık Fiziğine Katkıları
Erken 1960’larda, hem Salam hem de Glashow bağımsız olarak elektromanyetizma ve zayıf etkileşimi birleştirmeye çalıştılar ve bu çalışmalarında ölçüm ilişkilerinin değiştirildiğinde özellikler ya da ilişkilerin aynı kalmasını sağlayan gage simetrisi kavramını kullandılar. 1954 yılında, Brookhaven Ulusal Laboratuvarı’nda çalışan Yang Chen-Ning ve Robert L. Mills, gage simetrisinin prensibini güçlü etkileşimi de içerecek şekilde genelleştirmeye çalışmışlardı fakat başarılı olamamışlardı. Ancak