 |
AesopAntik Yunan edebiyatının yarı efsanevi figürü, M.Ö. 6. yüzyılda yaşamış fabl yazarı.
Ülke:
 Yunanistan |
İçindekiler:
- Aesop’un Hayatı
- Aesop’un Hayatına Dair Farklı Hikayeler
- Aesop’un Masallar Koleksiyonu
- Aesop’un Efsane ve Mirası
Aesop’un Hayatı
Aesop, antik Yunan edebiyatında fabllarıyla tanınan yarı-efsanevi bir figürdü. M.Ö. 6. yüzyılda yaşamış olmasına rağmen, onun gerçek bir tarihi figür mü yoksa kurgusal bir karakter mi olduğu belirsizdir. Hayatı hakkında güvenilir bilgi bulunmamaktadır. Herodot, Aesop’un Samos adasından Iadmon adındaki bir adamın kölesi olduğunu, sonra özgürlüğüne kavuştuğunu ve Mısır kralı Amasis döneminde yaşadığını belirtir. Herodot’a göre, Aesop Delphiler tarafından öldürülmüş ve Delphi, onun ölümü için torunlarına fidye ödemiştir.
Aesop’un Hayatına Dair Farklı Hikayeler
Aesop’un hayatına dair farklı hikayeler zamanla ortaya çıktı. Yüz yıl kadar sonra yazan Herakleides Pontikos, Aesop’un Trakyalı olduğunu ve filozof Pherecydes’in çağdaşı olduğunu iddia etti. Ancak bu iddialar, Herodot’un anlatısından güvenilir olmayan çıkarımlara dayanıyordu. Aristophanes, “Eşek Arıları” oyununda Aesop’un ölümüyle ilgili detaylar sağlar; atılan bir kupa hakkındaki hikayesi, onun suçlanmasına ve kartal ile böcek hakkında anlattığı masalın ölümünden önce dile getirilmesine yol açmıştır. Diğer yazarlar, Aesop’u Yedi Bilge ve Kral Kroisos efsanesine dahil etmişlerdir. Avrupa geleneğinde Aesop’un çirkin, bilge ve kurnaz “Frigyalı köle” olarak tasviri popüler hale gelmiştir.
Aesop’un Masallar Koleksiyonu
Aesop adı altında, 426 kısa hikayeden oluşan bir masal koleksiyonu, nesir şeklinde derlenmiştir. Aristophanes zamanında Atina’da, Aesop’un masallarının nesir bir koleksiyonunun bilindiği ve çocukların okullarda bundan öğretildiği düşünülmektedir. Bunlar, herhangi bir sanatsal süsleme olmadan nesir şeklinde aktarılan hikayelerdi. Gerçekte, sözde Aesop koleksiyonu çeşitli dönemlerden masalları içeriyordu. M.Ö. 3. yüzyılda, Demetrius of Phaleron, Aesop masallarını on kitap halinde kaydetti, ancak bu koleksiyon M.S. 9. yüzyıldan sonra kayboldu. M.S. 1. yüzyılda, Augustus’un hizmetçisi Phaedrus, bu masalları Latince hece ölçüsüne çevirmiştir, aynı zamanda M.S. 4. yüzyılda Avian, 42 masalı Latince elegik kıtalar haline getirmiştir. Avian’ın masalları, ortaçağda popüler olmuştur. Aesop masallarının Latin versiyonları, Romulus koleksiyonunda toplanmıştır. 6. yüzyılda, Suriye kökenli bir Romalı olan Babrius, Aesop masallarını Yunan koliambik kıtalarda yazmıştır. Eserleri, sonraki fabulistler üzerinde önemli bir etkiye sahipti.
Aesop’un Efsane ve Mirası
Güvenilir bilgi olmayışından dolayı, Aesop’un hayatı hakkında efsaneler ortaya çıktı. Ortaçağ’da, bir Bizans biyografisi oluşturulan Aesop hakkında yanıltıcı bir kaynak olarak kabul edildi. Bu biyografiye göre, Aesop, diğer köleler, denetçiler ve sahipleri tarafından sürekli kötü muamele gören ancak akıllıca işkencelere karşı geri vuran bir köle olarak resmedilmiştir. Bu biyografi, gerçek Aesop geleneklerinden kaynaklanmamıştır ve Yunan kökenli değildir. 16. yüzyılda Martin Luther, Aesop’un masal kitabının eski ve yeni masallardan oluştuğunu ve geleneksel Aesop imajının “şiirsel hikayecilik” ürünü olduğunu keşfetmiştir.
Aesop masalları birçok dile çevrilmiş (genellikle uyarlanmış) ve Jean de La Fontaine ve Ivan Krylov tarafından ünlü uyarlamalar yapılmıştır. Tüm Aesop masallarının Rusça’ya tam çevirisi 1968 yılında yayınlanmıştır.
