MIT’den Üstün Başarı
Daniela Rus, MIT’nin Bilgisayar Bilimleri ve Yapay Zeka Laboratuvarı’nın direktörü ve elektrik mühendisliği ile bilgisayar bilimi profesörü, City Trusts yönetim kurulu tarafından 2024 John Scott Ödülü’nün eş sahibi olarak seçildi. Bu prestijli ödül, Amerika’nın bağımsızlık belgesinin imzalandığı Philadelphia’da verilen tarihi bir anlam taşımakta ve bilimsel ilerlemenin insan potansiyeliyle bağlantısını kutlamaktadır.
Bilimsel Yenilik ve Övgü
Scott Ödülü, Benjamin Franklin’in bilimsel mirasını onurlandırmak amacıyla Amerika’da kurulan en eski bilim ödülüdür ve Rus’un yanı sıra Carnegie Mellon Üniversitesi’nden Takeo Kanade ve Pennsylvania Üniversitesi’nden Vijay Kumar gibi önemli akademisyenleri de ödüllendirmiştir. Ödül, Rus’un robotik alandaki araştırmalarını tanımaktadır; bu çalışmalar, robot kavramımızı derinden değiştirmiştir.
Robotların Geleceği: İnsanla İş Birliği
Rus’un çalışmaları, geleneksel robotikten öte bir anlayışla makine zekası geliştirmeye yöneliktir. Bu zekanın fiziksel dünya ile anlam kazanmasını sağlayan anlaşılır algoritmalar oluşturmayı amaçlamaktadır. Rus’un vizyonu, robotların insan gücünü, hassasiyetini ve erişimini artıran yardımcı araçlar olmasını sağlamak, böylece gerçek dünya sorunlarını çözme konusunda iş birliği yaptığı partnerler haline gelmeleridir.
Konuşmasında, Rus, gençlik yıllarını hatırlayarak, akıllı makinelerin potansiyelinin beden ve beyin arasındaki sinerjiye dayandığını belirtti: “Bir robotun yetenekleri, fiziksel yapısı ve onu kontrol eden zeka ile tanımlanır. Son yıllarda, mekanik ve bilişsel sistemleri geliştirmeye adadığım araştırmalarımda, bu dönüşümcü vizyonu paylaşan harika öğrenciler, iş arkadaşları ve dostlarla birlikte çalıştım.”
Proje örnekleri onun bu taahhüdünü göstermektedir. MiniSurgeon, tehlikeli düğme pillerini çocukların midelerinden çıkarabilen küçük bir yutulabilir origami robotudur. Yumuşak robotik canlılar gibi balık ve deniz kaplumbağaları, deniz altı araştırmalarına yeni bir boyut kazandırmaktadır. Modüler robotik tekneler, köprüler ve platformlar oluşturacak şekilde kendiliğinden bir araya gelebilir, bu da uyumlu zekayı göstermektedir. Son zamanlarda, liquid neural networks (sıvı sinir ağları) geliştirmiştir; bu tasarım, çok basit bir sinir sistemi olan küçük bir solucandan ilham almıştır. Sadece 19 nöron ile çalışabilen algoritmalar geliştiren Rus, makinelerin karmaşık ortamlarda olağanüstü verimlilikle nasıl hareket edebileceğini göstermiştir.
Rus, en etkili çalışması olarak metáli robotların değil, destekleyip mentor olduğu öğrencilerini ve araştırmacıları vurgulamaktadır. Bu ifade, onun derin misyonunu kapsamakta: sadece teknolojiyi ilerletmekle kalmayıp, gelecek nesil zihinleri geliştirmek.
“Yapay zeka ve robotikteki en zor problemler,” diyor, “uzun vadeli düşünme ve adanmayı gerektirir. Bir robotun, dünyayı yalnızca algılaması değil, onu anlaması, nasıl hareket etmesi gerektiğine karar vermesi ve insanlar ile diğer robotlarla etkileşimlerini yönetmesi gerekir.”
John Scott Ödülü, sadece bireysel başarıları değil, aynı zamanda bilimsel keşiflerin şefkatli yeniliklerle kesişimini de kutlar. Daha önceki ödül sahipleri arasında Thomas Edison, Nikola Tesla, Wright kardeşler, Marie Curie, Guglielmo Marconi ve 20’den fazla Nobel Ödülü sahibi yer almaktadır.
