George De Hevesy
1943 Nobel Kimya Ödülü sahibi.
Georg de Hevesy’nin Hayatı
Georg de Hevesy, 1 Ağustos 1885 tarihinde Budapeşte, Macaristan’da doğdu. Matematik ve fizik alanına olan ilgisiyle dikkat çeken Hevesy, Budapeşte’deki kilise okulundan 1903 yılında mezun oldu. Ardından Berlin Teknoloji Enstitüsü’ne geçiş yaptı. Sağlık sorunları nedeniyle Almanya’nın güneyinde bulunan Freiburg Üniversitesi’ne taşındı ve 1908 yılında sodyumun kireç sodya eriyikleriyle etkileşimi üzerine doktora tezini tamamladı.
Sonraki iki yıl boyunca, Hevesy, ünlü erimiş tuzların kimyası konusunda uzman Richard Lorenz’ın rehberliğinde Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü’nde çalıştı. Zürih’teyken Albert Einstein’ın derslerine katıldı ve laboratuvarını ziyaret etti.
1910 yılında, Hevesy Fritz Haber ile Karlsruhe, Almanya’da araştırma yapmak için üç ay geçirdi. Daha sonra Ernest Rutherford’ın laboratuvarında çalışmak için Manchester Üniversitesi’nde bir burs aldı. Bu dönemde, Pb ve Ra’nın radyoaktif izotoplarını ayırmak ve tespit etmek için bir yöntem geliştirdi.
Hevesy’nin Bilime Katkıları
Hevesy’nin bilime en büyük katkısı, radyoaktif izotopları kimyasal süreçlerin çalışılmasında iz olarak kullanımının geliştirilmesi ve uygulanmasıydı. Canlı sistemlerde kimyasal ve fiziksel reaksiyonların dinamiklerini ölçmek için izotop işaretleme yöntemini kullandı.
1944 yılında, Hevesy, kimya alanında “kimyasal süreçlerin çalışılmasında iz olarak izotopların kullanımı üzerine yaptığı çalışmaları” nedeniyle Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü. Savaş nedeniyle ödül töreni daha sonraki bir tarihte gerçekleşti.
Hevesy, emekli oluncaya kadar fizyoloji ve biyokimya alanındaki çeşitli araştırmalarda izotop işaretleme yöntemini kullanmaya devam etti. 1945 yılında İsveç vatandaşı oldu. Son yıllarında sağlık sorunları yaşayan Hevesy, son aylarını Freiburg’daki bir tıp kliniğinde geçirdi ve 5 Temmuz 1966’da kalp krizi sonucu hayatını kaybetti.
Georg de Hevesy, izotop izleyicilerle yaptığı öncü çalışmaları ve canlı sistemlerde kimyasal süreçlerin anlaşılmasına katkılarıyla kimya alanında kalıcı bir miras bıraktı.
