Ivan Franco Ukraynalı Yazar Doğum Tarihi: 27.08.1856 Ülke: Ukrayna

İvan Franko’nun Hayatı

İvan Franko, Ukraynalı bir yazar, bilim adamı ve toplum aktivistiydi. 1856 yılında Avusturya İmparatorluğu’na bağlı (şimdiki Ukrayna) Nahuievychi köyünde doğmuştur. Franko, eğitimine Drogobych Gymnasium’da başlamış ve daha sonra 1875-1877 yılları arasında Lviv Üniversitesi Felsefe Fakültesi’nde öğrenim görmüştür.

1870’lerin sonu ve 1880’lerin başında Franko, “Zoria” gazetesine ve “Dilo” dergisine katkı sağlamıştır. 1887 yılında “Kurier Lvivski” gazetesinin editörlük kadrosuna katılmıştır. Franko akademik çalışmalarına devam etmiş ve 1893’te Viyana Üniversitesi’nde doktora yapmıştır.

1894-1898 yılları arasında Franko, “Zhyttia i Slovo” (Hayat ve Kelime) dergisini yayınlamıştır. Bilimsel ve edebi faaliyetlerle uğraşmış, “Ukrayna-Rus Edebiyat Tarihi 1890’a Kadar” (1910) ve “Ukrayna Halk Şarkıları Üzerine Araştırmalar” (1913) gibi eserler kaleme almıştır.

Sappho Çevirileri ve Eserleri

1873’te Drogobych Gymnasium’da Franko, Sappho’yu Ukraynaca’ya çevirmiştir. Bu çeviri 14 bölümden oluşmuş ve Franko her bölüme bir başlık vermiştir. Kafiye kullanmayı bırakan ve serbest ritim kullanan Franko, çeviriyi orijinale daha da yaklaştırmıştır.

1900 yılında kaleme aldığı “Yevangelie pro voskresinnia lazaria – staroruska poema na apokrifno-tsim teması” adlı makalesinde Franko, eski Rus şiiri ve Sappho arasındaki paralelleri incelemiştir. Ayrıca eski Rus şiirlerinin müzikal ve bent yapısını analiz etmiş, Sappho’nun gerçekliği için kanıtlar bulmuştur.

Franko’nun “Davni kiıvski lita.. Nadilo davnhıch památkiv’’ adlı eseri, Sappho edisyonunun çeşitli anıtları ( Igor hakkında şarkılar, Vseslav ve Izyaslav) kullandığını ve düz ve şiirsel bölümleri birleştirdiğini desteklemeyi amaçlamıştır. Sappho’nun tam bir anıt olmadığını, farklı yazarlardan olabilecek birkaç şarkı koleksiyonu olduğunu savunmuştur.

Scholar düşüncelerini edebi eserlerine de yansıtan Franko, “Mytus İsyanı” şiiri ve tamamlanmamış hiciv şiiri “Prens Rüyası” Sappho’dan etkilenmiştir. Aynı zamanda “Sviatoslav Prens Rüyası” adlı oyun-masal da Sappho’nun fikirlerini yansıtmaktadır.

Franko’nun Ukrayna edebiyatına ve Sappho üzerine yaptığı çalışmalar kalıcı bir etki bırakmıştır. 28 Mayıs 1916’da Lviv’de vefat etmiş, Ukrayna’nın en etkili yazar ve bilim adamlarından biri olarak geride büyük bir miras bırakmıştır.