Jean Chapelain17. yüzyılın Fransız şairi ve edebi eleştirmeni.
Doğum Tarihi: 04.12.1595
Ülke: Fransa |
İçindekiler:
- Jean Chapelain: Fransız Klasisizminde Önemli Bir Figür
- Yükseliş ve Klasisist Duruş
- Fransız Akademisi’ndeki Rolü ve Normatif Estetikler
- Corneille’in “Le Cid” Üzerindeki İşbirliği
- Edebi Mirası
- Parodiler ve Kalıcı Etki
Jean Chapelain: Fransız Klasisizminde Önemli Bir Figür
Jean Chapelain, 17. yüzyılın önemli Fransız şairi ve edebi eleştirmeni olarak, bir noterin oğlu olarak doğmuştur. Latin ve Yunanca çalışmaya genç yaşta başlayan Chapelain, daha sonra İspanyolca ve İtalyanca da öğrenmiştir.
Yükseliş ve Klasisist Duruş
Chapelain’ın kariyeri, 1623 yılında Paris’te yayımlanan Marino’nun “Adonis” şiirinin önsözüyle ivme kazanmıştır. Bu önsöz, sanatta “zevk” ve “fayda” kavramlarını ele almasıyla Chapelain için ileride tartışma konusu olmuş ve sıkı bir klasisist duruş benimsemesine yol açmıştır.
Fransız Akademisi’ndeki Rolü ve Normatif Estetikler
1634 yılında Akademie Française’e seçilen Chapelain, Fransızca bir sözlük oluşturulmasını savunmuştur. Kardinal Richelieu’nün isteği üzerine, akademik sözlük için bir plan hazırlayarak akademiyi üne kavuşturmuştur. Chapelain’ın “Обоснование правила двадцати четырёх часов…” (1630) adlı eseri, klasik estetiklerin normatif ilkelerini şekillendirmede etkili olmuştur.
Corneille’in “Le Cid” Üzerindeki İşbirliği
Valentin Conrart’la işbirliği yaparak, Chapelain Richelieu’ye Corneille’in “Le Cid” (1637) oyunu üzerine akademinin incelemesinde yardımcı olmuştur. Bu inceleme, Richelieu’nün talep ettiği eleştiriyi dengede tutmayı ve ünlü oyun yazarına övgüyü bir arada sunmayı amaçlamıştır.
Edebi Mirası
Chapelain, eski romanlar üzerine bir deneme yazmış (“De la lecture des vieux romans”) ve Mateo Alemán’ın picaresque romanı “Guzmán de Alfarache”ı Fransızcaya çevirmiştir. Odları (“Ode a Richelieu”), şiirleri ve madrigalleri oldukça başarılı olmuştur. Ancak, Jan Dark’a dayanan kötü düşünülmüş kahramanlık destanı “La Pucelle ou la France delivree,” geniş çapta hayal kırıklığına uğramış ve edebi çöküşünü perçinlemiştir.
Parodiler ve Kalıcı Etki
Voltaire’in alaycı “Orleanская девствenница” eseri, ironik bir şekilde, Chapelain’e “bu mucizevi kızın şairi” olarak ithaf edilmesiyle, onun eserlerine yönelik alayı simgeler. Pushkin’in Chapelain’ın adını kötü şiir için kullanması, onun edebi estetiklerdeki ibretlik hikayesi olarak kalıcı mirasını vurgular.