 |
Ovanes TumanianErmeni şair, gazeteci, halk figürü; çalışmaları Ermeni şiirinin zirvesi olarak kabul edilir.
Date of Birth: 19.02.1869
Country:  Ermenistan |
İçindekiler:
- Hovhannes Tumanyan’ın Biyografisi
- Erken Eğitim ve Çalışma
- Edebi Başarıları
- Toplumsal ve Kültürel Katkıları
Hovhannes Tumanyan’ın Biyografisi
Hovhannes Tumanyan, Ermeni bir şair, gazeteci ve toplumcu olarak, tüm zamanların en büyük Ermeni şairi olarak kabul edilir. Kuzey Ermenistan’ın Lori bölgesinde 1869 yılında, bir papaz ailesinde doğmuştur. Tumanyan’ın babası, köy papazı, şarkıları, müziği, ulusal melodileri, efsaneleri ve balladları seven neşeli bir adamdı. Bu, Tumanyan’ın büyüme süreci ve şair olarak gelişimi üzerinde derin bir etki yaptı.
Erken Eğitim ve Çalışma
1878’den 1883’e kadar Tumanyan, Stepanavan’daki Jalaloghli Okulu’nda ilkokul eğitimini aldı. Daha sonra Gürcistan’ın başkenti Tiflis’teki Nersesian Okulu’na geçiş yaptı. Ancak maddi zorluklar nedeniyle üç yıl sonra okulu bıraktı. Tiflis’teki Ermeni ruhani mahkemesinde çalışmaya başladı ve daha sonra bir yayınevinde işe girdi. Az kazanmasına rağmen, kitaplar onun tek ilham ve bilgi kaynağıydı. Onları aç bıraktı. Bu süre zarfında, Ghazaros Aghayan, Khachatur Abovian, Mikael Nalbandian, Raffi, Gabriel Sundukyan, ve Perch Proshyan gibi ünlü Ermeni yazarların yanı sıra Goethe, Heine, Pushkin ve Lermontov gibi dünya şairlerinin eserleriyle tanışma fırsatını buldu.
Edebi Başarıları
1880’lerin ortalarında Tumanyan, “Köpek ve Kedi” efsanesi, “Davaroğlu’nun Şarkısı,” “Eski Bereket” ve “Maro” destanı dahil olmak üzere ilk tanınmış eserlerini yazdı. 1890’da ilk şiir koleksiyonu Moskova’da yayımlandı ve iki yıl sonra ikinci kitap çıktı, bu da onun şiirindeki gerçek ününü işaret etti. Tumanyan’ın “Lorik Sako” (1889) ve “Anuş” (1890) gibi önemli şiirleri, Ermeni ataerkil köylerin yaşamını ve geleneklerini resmederken, “Inıltı” (1890) şiiri köylülerin sömürüye karşı mücadelesini anlatmaktadır. 1902’de, bir efsaneye dayanan “Tmuk Kalesi’nin Fethi” adlı şiiri yazdı. Tumanyan’ın Ermeni edebiyatının, özellikle de şiirin gelişimindeki rolü paha biçilemezdir. O, “Ağtamar” (1892), “Parvana” (1903), “Bir Damla Bal” (1909) ve “Şah ve Tüccar” (1917) gibi birçok güzel Ermeni masalı ve efsanesine dayalı baladları yazmıştır. 1902’de, aynı adı taşıyan destana dayanan “Sasuntsi David” adlı şiiri yazmıştır, ki bu eser, en iyi eserlerinden biri olarak kabul edilir. Yazıları birçok dile çevrilmiş, tablolara, operalara ve filmlere ilham vermiştir. Tumanyan’ın dünya edebiyatındaki yeri ve rolü, Shakespeare, Goethe, Pushkin ve Byron gibi isimlerle aynı çizgide değerlendirilir.
Toplumsal ve Kültürel Katkıları
Yaratıcı çalışmalarının yanı sıra, Tumanyan aktif olarak toplumsal hayata katıldı. 1899’da Tiflis’te ‘Vernatun’ adlı edebi kulübü kurdu, bu kulüp Avetik Isahakyan, Ghazaros Aghayan, Levon Shant ve Derenik Demirchyan gibi önde gelen Ermeni edebiyatçılarını içeriyordu. 1912’de, Kafkasya Ermeni Yazarlar Derneği’nin başkanı oldu ve bu görevi dokuz yıl boyunca (1912-1921) sürdürdü. 1915’te Türkiye’deki Ermeni Soykırımı’ndan sonra, Tumanyan tüm çabalarını, Etchmiadzin duvarlarının yakınında açlıkla boğuşan mültecilere yardım etmeye odakladı. Ancak herkes onun niyetlerini anlamadı, hatta Ermeni Kilisesi’nin başıyla bile tartışma yaşadı. Ermenistan’da Sovyet yönetiminin kurulmasının ardından, Tumanyan yeni bir Ermeni kültürünün oluşturulmasına aktif olarak katıldı. 1921’de, Tiflis’te Ermeni Sanat Evi’ni kurdu. Aynı yıl, Ermeni Yardım Komitesi’nin başkanı oldu. Ancak sağlığı kötüleşti ve 1923 ilkbaharında hayatını kaybetti, geniş bir edebi miras bırakarak.
