Şota Rustaveli
Gürcü şair
Ülke: 
Gürcistan
İçindekiler:
- Şota Rustaveli’nin Biyografisi
- “Panterin Derisiyle Şövalye”
- Olayın ve Temaların Kökeni
- Aşk, Vatanseverlik ve İdealizm Temaları
- Rustaveli’nin Edebiyat Kişiliği
Şota Rustaveli’nin Biyografisi
Şota Rustaveli, 12. yüzyıl Gürcü şairi ve “Panterin Derisiyle Şövalye” epik şiirinin yazarıdır. Rustaveli hakkında çok az güvenilir biyografik detay korunmuştur. Doğum ve ölüm yılları kesin olarak bilinmemektedir. Rustaveli hakkındaki temel bilgiler, 1184-1207 yıllarında hüküm süren Kraliçe Tamar ile onun ortak hükümdarı ve kocası David Soslan’a adanmış olan eserin girişinden gelmektedir. Bu nedenle, şairin eseri (Rustaveli’nin ilk eseri değil) en erken 1180’lerin sonunda ve en geç 13. yüzyılın ilk on yılında oluşturulmuş olmalıdır. Rustaveli’nin yaklaşık olarak geç 1160’ların veya erken 1170’lerin doğumlu olduğu tahmin edilmektedir. Bazı kaynaklara göre, Rustaveli eğitimini Yunanistan’da tamamlamıştır. Kraliçe Tamar için kraliyet hazinesi görevinde bulunduğuna inanılır (1190’a tarihlenen bir belgede imzası korunmuştur). Rustaveli aynı zamanda Kudüs’teki Gürcü Haç Manastırını restore etmiş ve boyamıştır. Efsaneye göre, hükümdarına olan çaresiz aşkı nedeniyle hayatına orada son vermiştir. Bazı bilim adamlarının tahminlerine göre, manastırın bir sütununda Rustaveli’yi tasvir eden bir fresko keşfedilmiştir.
“Panterin Derisiyle Şövalye”
“Panterin Derisiyle Şövalye”, dünya edebiyatındaki en büyük şiirlerden biridir. Şiir, 16’şar heceli 1637 dizeden oluşmaktadır. Birçok el yazmasıyla günümüze ulaşmış olup, birçok ekleme, ilaveler ve “Omaniani” adı verilen bir devamı bulunmaktadır. Eserin orijinal yaratılışına yakın antik el yazmalarının eksikliği, Gürcistan’ı sık sık istila eden yabancı fatihlerin getirdiği zorluklara bağlanabilir. Ayrıca, şiiri kilise tarafından reddedildi çünkü dünyasal doğası, Hristiyan alçakgönüllülüğüne aykırıydı. Gürcü dilinde şiirin 50’den fazla baskısı bulunmaktadır. İlk baskı, Vakhtang VI tarafından düzenlenmiş ve notları eklenmiş olarak 1712’de Tiflis’te yayınlanmıştır. Şiir, eski SSCB dillerine ve yabancı dillere birçok defa çevrilmiştir. Rusça’ya Ş.D. Balmont, P.A. Petrenko, G. Tsagareli, Ş. Nutsubidze ve N.A. Zabolotsky tarafından yapılmış beş tam çeviri bulunmaktadır.
Olayın ve Temaların Kökeni
Rustaveli’nin şiirinin olayının kökeni hala çözülememiştir. Edebiyatta üç farklı görüş bulunmaktadır: ilki, Rustaveli’nin kendi sözlerine dayanan ve şiirin 16. mısrasında “İran masalını bulduğunu ve değerli bir inci gibi elden ele dolaşarak beyitlere döküldüğünü” belirttiği görüştür. Ancak, tüm aramalara rağmen İran orijinali hala bulunamamıştır. İkinci görüşü ilk defa Profesör D.I. Chubinov ortaya atmıştır; Rustaveli’nin “Panterin Derisi”nin hikayesini Doğu yazarlarından ödünç almadığını, bunun Rustaveli tarafından kendisinin yaratıldığını ve Kraliçe Tamar’ı övmeyi amaçladığını iddia eder. Üçüncü görüş ise A. Khakhanov’a aittir; Rustaveli’nin beyitlerini Tariel hakkındaki halk şarkılarıyla karşılaştırarak, bu yapay 12. yüzyıl şiirinin, “Faust” ve “Hamlet” gibi medeni halk geleneklerine kök salmış olduğunu öne sürmüştür. Rustaveli büyük bir tarihi çağı tasvir etmek için halk efsanelerini kullandı. Karakterler farklı halkları, kurgusal olanları da içeren temsilcileri temsil eder. Anlatı maskesi tekniklerini ustalık
