Adam Honory Kirkor
Belaruslu yazar, Litvanya ve Belarus eserlerinin araştırmacısı, yayıncı.
Tarih: 21.01.1818
Adam Honory Kirkor: Belaruslu Çok Yönlü Bir Kültür Aktivisti
Doğum ve Eğitim
Adam Honory Kirkor, uzak Tatar kökenli mütevazı bir soylu ailesinde doğdu. 1838’de Vilna Asilzade Enstitüsü’nden mezun oldu.
Edebi Çıkış ve Araştırmalar
Kirkor’un edebi kariyeri, 1839 yılında Belarus’taki putperest gelenekleri konu alan kısa hikayeler ve makalelerle başladı. Litvanya ve Belarus eserlerine ilgi duyan Kirkor, Jan ze Śliwina ve Ivan Slivow gibi takma adlar kullanmıştır.
Yayıncılık ve Kültürel Katkılar
1843’te Kirkor, Józef Ignacy Kraszewski ve Michał Grabowski gibi tanınmış yazarlarla birlikte “Radegast” adlı koleksiyonu hazırladı. “Pamiątki umysłowe” adlı eseri üç cilt halinde (1845-1846) yayınladı. “Teka Wileńska” adlı almanağı (1857-1858) ile Litvanya’da edebi ve kültürel işbirliğini teşvik etmede önemli rol oynadı.
Vilna Albümü ve Salon
1858’de Kirkor, kendi matbaasını kurdu ve “Vilna’ya İmparator II. Alexander’ın Ziyareti Anısına” adlı gösterişli koleksiyonu yayınladı. Bu eser, “Vilna Albümü” olarak bilinir ve ona Paris’teki Polonyalı göçmenlerden sadakatsizlikle suçlama getirdi. Kirkor’un katıldığı salon, Vilna’da tanınmış bir kültürel merkez haline geldi.
Vilna Rehberi ve Tarihi Eserler
Kirkor, Vilna’ya yönelik ilk rehber kitabı olan “Przechadzki po Wilnie i jego okolicach”ı (1856) kaleme aldı. Rusça (“Ukazatel goroda Vilny”) ve genişletilmiş Polonya ve Litvanyaca baskıları da yayınlandı. Kirkor aynı zamanda Rus dergilerinde ve bilimsel topluluklarda pek çok makale yayınladı ve Litvanya ile Belarus tarihleri, etnografyası ve arkeolojisi üzerine çalışmalarını paylaştı.
Rus İdaresi ile İlişkiler
Vali Mikhail Muravyov’dan aldığı erken desteklere rağmen, Kirkor’un sadakati sorgulanmaya başladı. Sonunda, “Vilenskiy Vestnik” gazetesini bırakmak zorunda kaldı ve Saint Petersburg’a taşındı. Orada, Polonya-Rus uzlaşmasını teşvik etmek için “Novoye Vremya” gazetesini (1868) çıkardı.
Sürgün ve Sonraki Kariyer
1871’de iflas ettiğini ilan eden Kirkor, Avusturya’ya ait Kraków’a taşındı. Edebi ve bilimsel çalışmalarına devam etti, almanaklar yayınladı, arkeolojik kazılar yaptı ve Slav edebiyatı hakkında konferanslar verdi. Kirkor’un eserleri Rus dergilerinde ve M. O. Wolf tarafından yayımlanan devasa “Picturesque Russia” serisinde yer aldı.
Mirası
Adam Honory Kirkor Kraków’da vefat etti ve orada defnedildi. Belarus ve Litvanya kültürüne olan katkıları büyük ve kalıcıdır. Edebi ve kültürel değişimi teşvik etme, bölgenin tarihini ve folklorunu belgeler halinde tutma ve arkeolojik mirasını koruma konularında önemli bir rol oynamıştır.