Elia Canetti Hakkında
Elia Canetti, Bulgar kökenli bir Avusturyalı yazar ve oyun yazarıdır. 1905 yılında Bulgaristan’ın Ruse şehrinde ünlü bir İspanyol Yahudileri lehçesi olan Ladino konuşan zengin bir tüccar ailesinin en büyük çocuğu olarak doğmuştur. Canetti’nin annesi, Viyana’da eğitim alan Matilda ve Jacques Canetti, evde sadece Almanca konuşurdu ve Elias da Almanca ile yazarlığa başlamıştır.
6 yaşındayken Canetti’nin ailesi Manchester’a taşınmış ve burada İngilizce öğrenmiş ve klasikleri okuma alışkanlığını kazanmıştır. Bir yıl sonra babasının ölümünden sonra annesi çocukları, kıtaya dönerek Elias’ı Viyana’da okula hazırlamak için Almanca öğretmeye başlamıştır. Viyana’daki okul eğitiminden sonra Canetti 1916-1921 yılları arasında Zürih’te öğrenim görmüş ve gençlik cenneti olarak adlandırdığı bu dönemde ilk edebi eseri olan “Junius Brutus” adlı şiir oyununu yazmıştır.
1921 yılında annesi, Canetti’nin Zürih’te çok rahat bir hayat sürdüğünü düşünerek Frankfurt’a taşınmış ve savaş sonrası Almanya’nın sert koşullarının ona gerçeklik duygusu kazandıracağını ummuştur. Frankfurt’ta okul eğitimini üç yılda tamamlayan Canetti, Viyana’ya dönerek annesinin ısrarıyla kimya fakültesine kaydolmuştur. Fakat yazar olma isteği ve kimya konusundaki ilgisizliği nedeniyle Canetti sadece edebiyata odaklanmıştır.
1928 yılında Berlin’e giden Canetti, Bertolt Brecht, Isaac Babel ve Georg Grosz ile tanışmıştır. Bu karşılaşmalardan etkilenen genç yazar, farklı türde delileri konu alan bir dizi roman tasarlamıştır. 1935 yılında ise “Otomatik İnfaz” adlı romanını yazmıştır. Bu roman, çılgınlığı önceden gören ve tehlikelerini açığa çıkaran bir eser olarak nitelendirilmiş ve Alman Yahudi karşıtı politikalarından etkilenen Nazi Almanyası’nda yasaklanmıştır.
Nazizmin yükselişi ve Almanya’daki Yahudilere yönelik sistemli zulüm, Canetti’yi Viyana’dan ayrılmaya ve Paris’e yerleşmeye zorlamıştır. Daha sonra Londra’ya taşınmış ve burada yaşamıştır. Londra’da “Kitle ve İktidar” adlı başyapıtını yazmıştır ve bu eseri 1981 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülmüştür.
Canetti, başyapıtından sonra edebi yaratım psikolojisi üzerine kitaplar yazmaya devam etmiş ve Kafka’nın yaşamı ile eserleri arasında bir bağlantı kurmaya çalışmıştır. 1934 yılında Canetti, Karl Kraus’un bir konferansında tanıştığı Veza Taubner-Calderon ile evlenmiş ve 1963 yılında eşinin ölümünden sonra Hera Buschor ile evlenmiştir.
