 |
Juraj KrizanicHırvat teolog, filozof, yazar, dilbilimci, tarihçi, etnograf, publicist ve ansiklopedist
Ülke:
 Hırvatistan |
İçindekiler:
- Juraj Križanić: Bir Hırvat Polimat ve Ekümenik Vizyoner
- Moskova’ya Misyon
- Kilise Birleşimi ve Slav Birliği Taraftarı
- Moskova’ya Varış ve Hapis
- Edebi Miras
- Dönüş ve Ayrılış
Juraj Križanić: Bir Hırvat Polimat ve Ekümenik Vizyoner
Juraj Križanić, 1617 veya 1618 yılında Hırvatistan’ın Obrih köyünde minor toprak sahipleri bir ailede doğdu. On beş yaşında yetim kaldıktan sonra rahiplik yolunu seçti ve Zagreb’deki Katolik seminerde eğitim aldı. Daha sonra Viyana’daki seminere devam etti ve nihayetinde Bologna Üniversitesi’nde teoloji ve hukuk eğitimini bir arada tamamladı.
Moskova’ya Misyon
Vatikan’a hizmet eden bir misyoner rahip olarak, çok dilli olan Križanić, 1640 yılında Roma’ya yerleşti ve Saint Athanasius Yunan Kolleji üyesi oldu. 1642 yılına gelindiğinde Roma’da teoloji doktorasını almıştı.
Kilise Birleşimi ve Slav Birliği Taraftarı
Zagreb katedraline din görevlisi olarak atan Križanić, Katolik ve Ortodoks kiliselerinin birleşimi için ateşli bir savunucu haline geldi. Tüm Slav halklarının birliğine inanan ve Ortodoks teologların yazılarını derlemeyi amaçlayan Križanić, iki inanç arasındaki farkları ortaya koyan geniş kapsamlı bir derleme olan “İskenderiye’nin Evrensel Kütüphanesi”ni oluşturdu.
Moskova’ya Varış ve Hapis
Rusça öğrenme isteği, Križanić’i 1659 yılında Moskova’ya götürdü. Ancak, ekümenik görüşleri Rus Ortodoksluğu ve Katolik otoritelerle çatıştı. Ünite hareketini desteklediği iddiasıyla suçlanan Križanić, 1661 yılında Sibirya’daki Tobolsk’a sürgüne gönderildi. On altı yıl süren hapis cezasına rağmen, kararlı bir şekilde kalmış ve en önemli eserlerini kaleme almıştır.
Edebi Miras
Tobolsk’taki sürgünü sırasında, Križanić siyaset, ilahi kader, tarihsel kehanetler, vaftiz ve Rus diline dair etkili incelemeler yazdı. “Rus Dilinin Dilbilimsel Araştırması” evrensel bir Slav dil fikrini ilerletmiştir. Yazıları aracılığıyla Rus toplumunu reform etmeyi, Slav birliğini teşvik etmeyi ve Hristiyan mezhepleri arasında uzlaşmayı amaçlamıştır.
Dönüş ve Ayrılış
1676’da Çar Aleksey Mihayloviç’in ölümü üzerine, Križanić affedildi ve Moskova’ya dönmek için izin verildi. Kısa bir süre sonra Rusya’yı terk etmesine izin verildi ve kalan yıllarını Polonya’da geçirdi, burada ekümenik vizyonu için yazmaya ve savunmaya devam etti.
