Nikolaas Tinbergen: Modern Etoyolojinin Öncülerinden
Nikolaas Tinbergen, Hollandalı ünlü bir zoolog olup, modern etyolojinin kurucularından biridir.
Doğum Tarihi:15.04.1907
Ülke:
Hollanda
Nikolaas Tinbergen: Etoyolojide Bir Öncü
Erken Yaşamı ve Eğitimi
Nikolaas Tinbergen, 15 Nisan 1907’de Lahey’de doğmuş ünlü bir Hollandalı zoologdur. Akademik eğitimini Leiden Üniversitesi’nde tamamlamış ve 1932’de martıların davranışları üzerine tez yazarak doktor unvanını almıştır.
Bilimsel Keşifler ve Hapishane Tecriti
Tinbergen, Arktik bilimsel keşiflerine katılarak çeşitli hayvan türlerinin davranışlarını incelemiştir. Leiden’e döndüğünde üniversitede öğretim görevlisi olmuş ancak 1942’de otoritelere karşı tavır alması nedeniyle bir konsantrasyon kampında hapsedilmiştir. 1945’te serbest bırakılmıştır.
Profesörlük ve Etoyolojiye Katkıları
Tinbergen, 1947’de serbest bırakılmasının ardından Leiden Üniversitesi’nde Deneysel Zooloji Profesörü ve Zooloji Bölüm Başkanı olarak atanmıştır. 1949’da Oxford Üniversitesi’ne katılan Tinbergen, 1966’dan itibaren Profesör unvanını taşımıştır.
Hayvan Davranışları Araştırmaları
Tinbergen’nin ana araştırma odakları doğal ortamlardaki hayvan davranışları üzerinedir. Konrad Lorenz ve Karl von Frisch ile birlikte etyoloji alanını kurarak hayvan davranışının içkin ve öğrenilen yönlerini, evrimini ve uyum anlamını keşfetmiştir.
Anahtar Kavramlar ve Etkileri
Tinbergen’in çalışmaları grup davranışlarındaki uyarıcıların rolünü, çevresel işaretlere seçici tepkileri ve içkin ve kazanılmış davranış bileşenleri arasındaki etkileşimi incelemiştir. Ayrıca davranışın evrimini ve hizmet ettiği hayatta kalma fonksiyonlarını irdelemiştir.
İnsan Agresyonu ve Sosyal Davranış
Tinbergen, hayvan davranışlarını insan saldırganlığını anlamak için uygulayarak, bu özelliğin insan türünün avcılık ve et tüketimine geçiş sırasında evrimleştiğini öne sürmüştür.
Miras ve Yayınlar
Tinbergen’in kapsamlı araştırmaları hayvan davranışı üzerine bilimsel anlayışı derinlemesine etkilemiştir. Ethology alanındaki katkıları, kendisine 1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü dahil olmak üzere geniş çapta tanınırlık kazandırmıştır.
Tinbergen, araştırmacıları ve meraklıları bilgilendirmeye ve ilham vermeye devam eden birçok kitap kaleme almıştır:
İçgüdünün İncelemesi (1951)
Hayvanlardaki Sosyal Davranış (1953)
Martı Dünyası (1953)
Meraklı Doğaseverler (1958)
Hayvan Davranışı (1965)
Nikolaas Tinbergen, 21 Aralık 1988’de Oxford’da vefat etmiş olup, etyolojinin öncülerinden biri olarak kalıcı bir miras bırakmıştır.
