 |
Lev ScherbaLinguist, genel dilbilim uzmanı, Rusça, Slav ve Fransız dilleri uzmanı
Doğum Tarihi: 03.03.1880
Ülke:  Rusya |
İçindekiler:
Lev Shcherba’nın Biyografisi
Lev Vladimiroviç Şerba (1880-1944), Rus dilbilimci ve genel dilbilim, Rusça, Slav ve Fransız dillerinde uzmanlaşmış bir dilbilimcidir. 20 Şubat 1880’de St. Petersburg’da doğmuş, 1903 yılında Baudouin de Courtenay’ın öğrencisi olarak St. Petersburg Üniversitesi’nden mezun olmuştur. 1916-1941 yılları arasında Petrograd (Leningrad) Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapmıştır. 1943 yılında SSCB Bilimler Akademisi’nin bir akademisyeni olmuştur. Son yıllarında Moskova’da çalışmış ve 26 Aralık 1944’te vefat etmiştir.
Dilbilime Katkıları
Şerba, özellikle sesbilim ve fonoloji alanında önemli katkılar yapmıştır. St. Petersburg Üniversitesi’nde bir sesbilim laboratuvarı geliştirmiştir ve bu laboratuvar şu anda onun adını taşıyan Rusya’daki en eski laboratuardır. Şerba’nın önemli eserleri arasında sesin ünitesi olan fonem kavramını geliştirmesi bulunmaktadır. Ayrıca, “Leningrad” fonolojik konsepti oluşturmuş ve bu kavramı Leningrad Fonoloji Okulu’nun temelini oluşturmuştur. Bu okul, M.I. Matushevich ve L.R. Zinder gibi önemli dilbilimcileri de içermiştir. Leningrad Fonoloji Okulu ile Moskova Fonoloji Okulu arasındaki tartışma, Rus fonoloji tarihinin önemli bir bölümü olmuştur.
Şerba’nın katkıları sesbilim ve fonoloji alanlarının ötesine geçmektedir. Genel dilbilim, leksikoloji, leksikografi ve yazı teorisi alanlarında da önemli katkılar yapmıştır. “Rus Dili Parçaçıkları Üzerine” (1928), “Lingvistik Fenomenlerin Üç Yönü ve Dilbilimde Deney” (1931), “Genel Leksikografi Teorisi Üzerine Bir Deneme” (1940) ve “Dilbilimin Güncel Sorunları” (1946, ölümünden sonra) gibi eserleri bu alanlarda önemli fikirler içermektedir.
Dil ve Konuşma
Şerba, dil ve konuşma üzerine orijinal bir kavram önermiştir. F. de Saussure’un kavramından farklı olan bu kavramda dil nesneleri üç yönüyle ayrılmıştır: konuşma etkinliği, dil sistemi ve dil malzemesi. Şerba, dilde psikolojik yaklaşımı reddederken konuşanın konuşma etkinliğinin önemini kabul etmiştir. Bu yaklaşımda, 20. yüzyılın ikinci yarısındaki dilbilime bazı fikirlerin öncülüğünü yapmıştır.
Şerba ayrıca dilbilimde deneyin rolünü araştırmıştır. Ona göre, dilbilimsel deney, bir araştırmacının teorik bir kavram üzerinden oluşturduğu bir dil ifadesinin doğruluğunu / kabul edilebilirliğini test etmeyi içerir. Araştırmacı veya dil ana dili konuşanı (bilgi veren), bu süreçte hakem olarak hizmet edebilir. Deneme yoluyla elde edilen hatalılık / kabul edilemezlik hükümleri, bu ifadeleri negatif dil malzemesine dönüştürür ve dil hakkında önemli bilgi kaynağı haline gelir. Bu dilbilimsel deney anlayışı, çağdaş dilbilimsel anlam bilimi ve pragmatik için metodolojik temeli oluşturmuş ve alan dilbilimi ve sosyodilbilimde önemli bir araştırma yöntemi haline gelmiştir.
Leksikoloji ve Leksikografi
Leksikoloji ve leksikografi alanında, Şerba kelime (sözcük) anlamlarını bilimsel ve “saf” anlamlar olmak üzere ayırt etmenin önemini vurgulamıştır. Rus dilbiliminde ilk bilimsel sözlükler tipolojisini önermiştir. Leksikograf-pratisyen olarak, M.I. Matushevich ile geniş kapsamlı bir Rusça-Fransızca sözlük hazırlamıştır.
Lev Şerba’nın eserleri ve fikirleri dilbilim alanını büyük ölçüde etkilemiş, özellikle sesbilim, fonoloji, leksikoloji ve leksikografi alanlarında hala incelenmekte ve tartışılmaktadır.
